Online shop Steun ons

Collectie

Belang en engagement

Het Musée de la Photographie in Charleroi verduidelijkt zijn werking rond vijf fundamentele prioriteiten :

Verzamelen / Conserveren / Bestuderen / Tentoonstellen / Opvoeden

De dienst collectiebeheer is belast met het uitvoeren van de eerste vier prioriteiten. Zijn missie is de kern van de instelling, de collectie, te doen leven. Zijn rol bestaat erin deze te verrijken door middel van het opvolgen van giften en eenmalige aankopen ; te zorgen voor een optimale conservering die beantwoordt aan de internationale museale normen ; de wetenschappelijke kennis ervan te verdiepen door middel van opzoekingen en het uitgeven van catalogi : en tenslotte de valorisatie ervan te verzekeren via de permanente of tijdelijke tentoonstelling van gedeelten eruit.

Photo du Musée

Visite virtuelle du Musée

Visit
Photo de la collection du Musée

"Fotografie verzamelen is de wereld verzamelen"

Schreef Susan Sontag in 1977 in de eerste regels van haar essay “Over fotografie”.

Sporen van ons patrimonium bewaren en het werk van makers beschermen die, zonder geografische grenzen, de bakens hebben uitgezet voor de geschiedenis van het medium, zijn richtinggevend voor de collectie van het Musée de la Photographie. Tijdens de eerste jaren van zijn bestaan heeft het museum zich hoofdzakelijk verrijkt met giften van streekgebonden beelden en van oude foto's gerealiseerd door amateurs of professionelen. Nog altijd gebaseerd op giften, maar eveneens op eigen aankopen, of ook nog van in depot gegeven werken, is de collectie blijven groeien en telt vandaag 100.000 afdrukken en 4 miljoen negatieven. Tussen de foto's in depot bevinden zich de belangrijke collectie van de Franse Gemeenschap en die van de Provincie Henegouwen. Beide vullen de collectie van het museum aan met mijlpalen uit de geschiedenis van de fotografie. De selectiecriteria van de collectie hebben betrekking op het belang en de kwaliteit van de beelden en hun huidige representatiewaarde, terwijl we in ons achterhoofd houden dat onze rol er eveneens uit bestaat het spoor van de diverse toepassingen van het medium in de samenleving te bewaren voor de toekomst.

Deze omvat de geschiedenis van de fotografie vanaf de pioniers tot aan de hedendaagse creatie, en  stelt bij benadering 800 foto's tentoon. De creatieve, documentaire en historische aspecten gaan er hand in hand om een zo breed mogelijk panorama te schetsen van de fotografie, zowel de Belgische als de internationale, de historische als de hedendaagse. Het parcours spitst zich toe op twee zwaartepunten : in het voormalige neogotische klooster tonen we, in chronologische volgorde, de fotografie vanaf de eerste daguerreotypies uit de XIXde eeuw tot werken uit de jaren 1970.

Wat de nieuwe vleugel betreft, die biedt een thematische benadering van de fotografie die toelaat in te gaan op diverse periodes rondom eenzelfde thema en deze met elkaar te vervlechten. De grote ruimtes laten meer bepaald toe de grote formaten van de hedendaagse creatie tentoon te stellen, maar eveneens de veelvuldige richtingen die de fotografie, op de drempel van de jaren 1980, bewandelt.

De collectie fototoestellen van het museum weerspiegelt de geschiedenis van de fotografische praktijk. Vanaf de eerste toestellen voor de daguerreotypie tot de vouwcamera's, de polaroids, de binoculaires, de reiscamera's en studiotoestellen, de wegwerpcamera's en sinds enkele jaren de digitale toestellen. Wanneer de meerderheid van de toestellen uit de collectie dateert van de jaren 1940 tot 1980, dan is het digitale tijdperk nog weinig vertegenwoordigd.
 
In de loop der jaren is de collectie groter geworden, maar twee belangrijke bijdragen moeten onderstreept worden : de collectie R.R. Belot, depot van de stad Charleroi, en zijn zowat 600 toestellen, waarbij nog eens 60, gift van de stad Soignies. Buiten die laatste is de collectie in de loop der jaren toegenomen met particuliere schenkingen en gerichte aankopen.

 Enkele merkwaardige toestellen :

  1. Magic Photoret, Verenigde Staten, 1993.
    Fotografisch uurwerk voorzien van een eenvoudig objectief gemonteerd op een roterende sluiter, dat 6 vierkante opnames toelaat met 12 mm zijde op een gevoelige plaat met een diameter van 45 mm.
  2. Jumelle Photographique Carpentier,Frankrijk, 1892.
    Dit toestel wordt “jumelle” (tweeling) genoemd omdat het beschikt over twee lenzen, maar het heeft de vorm van een afgeknotte piramide.. Een lens dient als zoeker en de andere wordt gebruikt voor de opname.
  3. Polaroid Land Corporation, Model 95, Verenigde Staten, 1948.
    Dit toestel is het eerste model van een lange reeks. Het draagt de naam van zijn uitvinder : de Amerikaan Edwin Land. Hiermee bekomt men een onmiddellijke afdruk. Het resultaat is enkel zwart-wit tot 1963 wanneer Land een systeem voor kleurontwikkeling op punt stelt. De film bestaat uit : een film voor het negatief, een capsule met ontwikkelaar en fixeer, en een papier voor de positieve afdruk.
  4. Rolleiflex Automat, Franke & Heidecke, Duitsland, 1935.
    Le De standaard Rolleiflex van Franke en Heidecke gebruikt een 120 mm film voor 6 opnames 6x6 cm. Dit toestel speelde een belangrijke rol in de fotografiegeschiedenis . Het werd enorm veel gebruikt door persfotografen en gevorderde amateurs omwille van zijn optische kwaliteit en zijn robuustheid. Het werd voornamelijk gebruikt van 1930 tot 1955. Het gebruik ervan gaat langzaam achteruit op het ogenblik dat de film 24x36 in de plaats komt. Het toestel heeft twee objectieven : een voor de zoeker en een voor de opname. Deze zijn gekoppeld om gelijktijdig te kunnen scherpstellen.
  5. Leica E, Duitsland, 1932.
    Het was de Duitser Oskar Barnack die het prototype produceerde in 1925. Dit cameramodel maakte de distributie van het 35 mm-formaat mogelijk: de Leica A. De Leica E is een evolutie van dit model.

Photo de la collection du Musée

De collectie van het museum telt talrijke fotoreeksen, “fondsen” genoemd. Deze laatste omvatten een homogene groep, hetzij door hun auteur, hetzij door hun type. Deze fondsen zorgen voor coherente voorbeelden, en het bestuderen ervan werpt een concreet  licht op bepaalde fotografische praktijken.

Voorbeelden van fondsen uit onze collectie :

De collectie albums

In de loop der jaren samengesteld uit gerichte aankopen, uit anonieme of privé giften, telt de collectie van het museum zowat 350 albums. Wanneer men sommige commerciële albums buiten beschouwing laat, zijn met name de familiealbums goed vertegenwoordigd. Dat type albums verschijnt in de tweede helft van de XIXde eeuw. Als sociaal object, soms een echt luxueus schrijn, getuigt het van een wil om zichzelf in beeld te brengen en is het bedoeld voor de toevallige bezoeker. Men verzamelt portretten en men steekt die in daarop voorziene albums, albums voor het cartes de visite formaat en de cabinetformaten. Met de toename van de amateurfotografie, eind XIXde begin XXste eeuw (generatie Kodak), is het album niet meer voornamelijk de ruimte voor de uiterlijke schijn, maar wordt het meer die van het persoonlijke, ja zelfs het intieme, en de familie-, reis- of landschapsfoto's komen in de plaats van de studioportretten. In de loop der jaren aangevuld of opnieuw samengesteld, beslaan die albums soms meerdere generaties over een eeuw tijd. Zij maken het familiegeheugen zichtbaar en ondersteunen de uitbreiding van de museumcollectie wat de volkse fotografie betreft. Deze pagina is, wat de fotografiefondsen uit de museumcollectie betreft, onvolledig. Naargelang de tijd en het opzoekingswerk zal deze gaandeweg uitgebreid worden.

Photo de la collection du Musée

Album photographique issus de la collection du Musée de la Photographie.

Onze missies

Photo du travail en collection

Conservering

De reserves

Het Musée de la Photographie beschikt over drie ruimtes voor het conserveren, met elk hun specificiteit. Waarom drie reserves ? Om op een optimale manier de verschillende types fotografie die onze collectie uitmaken, te conserveren. Elk van deze ruimtes beschikt over airconditioning en heeft een constante temperatuur.

  • In de eerste worden positieve afdrukken van klein en middelgroot formaat liggend gearchiveerd. De relatieve vochtigheid bedraagt 45-50% en de temperatuur 16-17°C.
  • In een tweede worden de grote formaten bewaard. Het ophangsysteem bestaat uit een rooster. De relatieve vochtigheid bedraagt 45-50% en de temperatuur 16-17°C.
  • De derde dient voor het conserveren van de negatieven. Hier is de relatieve vochtigheid 35-40% en de temperatuur 4-5°C

Deze normen, vastgesteld door internationale museale instanties, zijn essentieel bij het goed conserveren van fotografie. Fotografie is een fragiel medium en is erg gevoelig voor externe factoren zoals licht of luchtvochtigheid. Het productieproces, de elementen waaruit ze is samengesteld (metaal, organische substantie, papier, lijm,...), de diverse formaten, vereisen een voorzichtige manipulatie en een conservering in adequate ruimtes met stabiele en gecontroleerde klimatologische normen.

Photo du travail en collection

Depots en giften

Wil u foto's en /of fototoestellen schenken aan het museum ? Bedankt om telefonisch (071 43 58 10) of per mail (mpc.info@museephoto.be) contact op te nemen met de dienst collectiebeheer, om een beschrijving, zo mogelijk visueel, te geven van de betrokken archieven. Wij zullen u daarna zeker contacteren in het vooruitzicht van een mogelijke ontmoeting en een evaluatie van de gift. We willen graag verduidelijken dat het museum zich het recht voorbehoudt om een selectie van de archieven te maken in functie van documentaire, esthetische en technische criteria.

Photo du travail en collection

Wetenschappelijke raad

Bij het direct contact met onze collectie hebben wij kennis, een werkwijze, een aparte expertise wat dit medium betreft, ontwikkeld. De dienst collectiebeheer vervult de rol van “wetenschappelijke raad” van het museum. Hij deelt zijn ervaring met de collectie door te helpen bij onderzoek, documentatie, identificatie van fotografische procédés, bij conservering van het medium,... Kennis die hij gaandeweg aanvult door gevarieerde professionele contacten en door diverse interne en externe stages.

Vervolg het bezoek
photo exposition

Tijdelijke tentoonstellingens

Deze unieke tentoonstelling in België heeft plaats in het Musée de la Photographie à Charleroi. Ze werd ontworpen door de Zwitserse stichting voor de fotografie (Fotostiftung Schweiz) in Winterthur, op basis van de gulle schenking door Peter Knapp.