- 20.09.20
Nina Berman en Jon Lowenstein
Triumph of the shill – Nina Berman – 10:21
Met Washington D.C. en de Trump Tower als achtergrond gebruikt de kortfilm van Nina Berman op esthetisch vlak de propagandaklassieker van Leni Riefenstahl om te kijken naar de verkiezing en de inauguratie van de Amerikaanse president Donald J. Trump in 2017.
De film van Berman laat zich inspireren door sleutelscènes en visuele motieven van de film van Riefensthal Triumph of the will, die de conferentie van de nazipartij van 1934 in Nuremberg documenteert. Door Adolf Hitler besteld, viert Triumph of the Will, opgenomen in een dramatisch zwart-wit, de macht van het Derde Rijk, en stelde Hitler voor als de hoogste leider, aanbeden door de Arische massa’s.
In de film van Berman wordt de adorerende menigte altijd getoond naast hedendaagse symbolen van de fascistische iconografie. Maar wanneer de film van Riefenstahl het nationaalsocialisme viert, heeft die van Berman de zwarte satire en het absurde surrealisme als ondertoon. In de film van Riefensthal zit Hitler aan boord van een vliegtuig dat door witte wolken vliegt, waardoor spiritualiteit en goddelijke macht gesuggereerd worden. In de film van Berman worden de witte wolken vervangen door een stoomstoot uit een rioleringsbuis op Fifth Avenue met de zwarte wolkenkrabber van Trump op de achtergrond.
In de film van Riefensthal hebben veelvoudige opnamestandpunten elke beweging van Hitler vastgelegd. In de film van Berman is Trump nooit in levende lijve te zien, hij bestaat uit een massa pixels geprojecteerd op schermen voor het Lincoln Memorial, een lachend gezicht getransformeerd in een T-shirt of een wassen figuur op ware grootte. Zijn toespraak, gebaseerd op de autoritaire belofte van een terugkeer naar een verheerlijkt verleden, wordt oprecht onthaald door het Amerikaanse publiek. Berman neemt scenes op die door hun betekenis en hun esthetiek inhaken op de beelden van de aanhangers van het nazisme tijdens de Nuremberg bijeenkomst.
Voor haar opzoekingswerk voor Triumph of the shill heeft Berman het Documentatiecentrum van München bezocht en de herdenkingssite van het concentratiekamp van Dachau. Zij heeft zich ook laten inspireren door haar decennialange ervaring als fotograaf van de Amerikaanse politiek, de blanke suprematie, het christelijk nationalisme en de militiebeweging.
Lincoln’s Promise -Jon Lowenstein – 9.34
Jon Lowenstein heeft zich gespecialiseerd in documentaire onderzoeken die de domeinen van de macht, de armoede, de rassendiscriminatie en het geweld onder ogen zien. Door de combinatie van fotografie, bewegend beeld, schrijven vanuit ervaring en poëzie, streeft hij ernaar een duidelijke en vlekkeloze lectuur te bekomen van vergeten onderwerpen van de geschiedenis.
In Lincoln’s Promise volgt hij het parcours van de funeraire trein van de Amerikaanse president Abraham Lincoln. De film beschrijft een deel van de originele reisweg van Washington D.C. tot New York doorheen Baltimore tot in Chicago.
Dit traject is voor Jon Lowenstein een voorwendsel om de onderwerpen die hem uitdagen ten berde te brengen. Abraham Lincoln blijft in het collectieve geheugen de man van het 13e amendement van de Verenigde Staten, het amendement waardoor in 1865 de slavernij werd afgeschaft. Hij is door zijn dood ook op een trieste
manier vermaard, in april 1865 vermoord te midden van een theater. De regisseur spitst zich dus toe op de sporen van een hogelijk symbolische persoonlijkheid. Parallellen en vaststellingen van een nog steeds gefragmenteerde samenleving, ten prooi aan twijfels, aan betogingen, aan ongerechtigheden, stralen af van die film. Het zijn de getuigenissen van Amerikanen, gedesillusioneerd door een samenleving die hun de vrijheid beloofd had, en de beelden van dat gebruikelijke racisme, aanwezig in een “moderne” samenleving, die wij ontdekken. Dat brengt er ons noodzakelijkerwijs toe ons, 150 jaar later, de vraag van de erfenis van het 13e amendement te stellen.
